Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τα υγρά φρένων του αυτοκινήτου μας .

Οι περισσότεροι οδηγοί ακόμα και σήμερα αγνοούν ότι τα υγρά φρένων είναι ίσως ο δεύτερος  ποιο σημαντικός  παράγοντας  για την ασφαλή οδήγηση  του αυτοκινήτου μας  .

Έτσι σε συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης μου για τα λάδια του αυτοκινήτου μας  σήμερα θα σας κάνω γνωστά τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες , των υγρών φρένων του αυτοκινήτου μας.

Πιστεύω ότι η σημασία που πρέπει να δίνετε από όλους μας , σε αυτά  , είναι της ίδιας σπουδαιότητας με την σημασία που πρέπει να δίνετε , για τα λιπαντικά  του αυτοκινήτου μας , γιατί είναι παράγοντας υψηλής ασφάλειας  μας .

Ας ξεκινήσω με μια μικρή αναδρομή .

Στα πρώτα αυτοκίνητα η πέδηση γίνονταν με μηχανισμούς που ενεργοποιούνταν με συρματόσχοινα .

Οι κατασκευαστές όμως σύντομα κατάλαβαν ότι η πίεση που έπρεπε να ασκηθεί στην επιφάνεια των τυμπάνων πέδησης (ταμπούρα ) απαιτούσε πολύπλοκους και βαρείς μηχανισμούς  .

Δεδομένου ότι τα τότε αυτοκίνητα ήταν πολύ βαρύτερα από ότι σήμερα  , στράφηκαν στην υδραυλική πίεση  η οποία μπορεί με απλούστερους  και ελαφρύτερους μηχανισμούς να αποδώσει πολλαπλάσια  πίεση στις επιφάνειες των τυμπάνων.

Η επόμενη κίνηση ήταν να βρεθεί ένα υγρό το οποίο θα έπρεπε να έχει ιδιαίτερες ιδιότητες Όπως  :  

Α)  Να αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες ή αλλιώς να βράζει σε υψηλή θερμοκρασία  .Αν το υγρό έβραζε σε χαμηλές θερμοκρασίες π.χ 120^ο C θα μετατρεπόταν σε αέριο και θα έχανε το πλεονέκτημα της αποτελεσματικής  μεταφοράς πίεσης  ( ως γνωστόν , σε αντίθεση με τα υγρά , τα αέρια είναι συμπιεστά ) .

Β)  Να αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να παγώσει μέσα στους αγωγούς  μεταφοράς του .

Γ) Να έχει την ικανότητα  να απορροφά την υγρασία ( υγροσκοπικό  ) και να την απομακρύνει ( αφομοιώνει ) , όσο το δυνατόν καλύτερα από τις μεταλλικές επιφάνειες των εξαρτημάτων των φρένων ( κυλιδράκια - αντλία – σωληνώσεις  ).

Δ) Να είναι όσο το δυνατόν ρευστό και έτσι να διατηρείτε σε όλες τις μεταβολές της θερμοκρασίας ώστε να μετακινούνται εύκολα τα μόρια του .

Ε) Να έχει λιπαντικές ικανότητες ώστε να λιπαίνει τα λαστιχάκια  , τσιμούχες και τα άλλα  εξαρτήματα που βρίσκονται στο υδραυλικό σύστημα πέδησης .

ΣΤ) Σε περίπτωση διαρροής π.χ στον δρόμο , να μπορεί να ξεπλυθεί και να απομακρυνθεί εύκολα με νερό .

Όλα τα παραπάνω , αλλά και πολλά άλλα  , δευτερεύουσας σημασίας ήταν τα κριτήρια των χαρακτηριστικών  των υγρών φρένων ( υδραυλικού συστήματος πέδησης ).

Κατά κύριο συστατικό χρησιμοποιήθηκε η αιθυλική γλυκόλη με κάποιες προσμίξεις ,  αλλά και η σιλικόνη μεταγενέστερα .

Έτσι στην αγορά κυκλοφόρησαν  υγρά φρένων που ακολουθούσαν τις προδιαγραφές με κωδική ονομασία  DOT από το  Αμερικανικό υπουργείο  μεταφορών ( Department  Of  Transportation ).

Κυριότερες κατηγορίες είναι τα :

DOT 3  : Χρησιμοποιούνται από τους περισσότερους κατασκευαστές αυτοκινήτων και μοτοσυκλετών  με την ανώτερη αντοχή τους στον βρασμό στους 205^ο C και το  κατώτατο όριο   βρασμού πρίν την αντικατάσταση τους να είναι στους 140^ο C .

DOT 4 : Χρησιμοποιούνται από λιγότερους κατασκευαστές , με την ανώτερη αντοχή τους στον βρασμό στους 230^ο C και το  κατώτατο όριο   βρασμού πρίν την αντικατάσταση τους να είναι στους  155^ο C , αλλά επειδή είναι περισσότερο υγροσκοπικά χρειάζονται ποιο συχνή αλλαγή .

Συνήθως είναι η επιλογή των οδηγών που κινούνται γρήγορα !!!  και νευρικά !!!  ή αυτών που στην γλώσσα των μηχανικών <<καίνε τα φρένα >>.

DOT 5 : Χρησιμοποιούνται από πολύ λίγους κατασκευαστές και επί το πλείστον σε ειδικές κατηγορίες αυτοκινήτων (εκτός δρόμου) λόγω ότι η βάση τους είναι η σιλικόνη και είναι λιγότερο υγροσκοπικά  , αντέχουν πολύ περισσότερο στις υγρασίες (υγρό περιβάλλον –ποτάμια- θάλασσα ) με την ανώτερη αντοχή τους στον βρασμό στους 260^ο C και το  κατώτατο όριο   βρασμού πρίν την αντικατάσταση τους να είναι στους  180^ο C .

Όμως έχουν τουλάχιστον 4 σοβαρά μειονεκτήματα .

1)      Τα μόρια τους λόγο της σύστασης (σιλικόνη) τους εγκλωβίζουν αέρα με αποτέλεσμα το πετάλι του φρένου μας να είναι περισσότερο σπογγώδες και ασαφές  από ότι χρησιμοποιώντας κάποιο άλλο υγρό ( DOT 4 ή DOT 5,1 )

2)      Πρέπει να χρησιμοποιείτε σε υδραυλικά συστήματα που ο κατασκευαστής έχει προνοήσει να υπάρχουν εξαρτήματα ( λαστιχάκια –τσιμουχάκια ) που αντέχουν στην σιλικόνη  γιατί αλλιώς υπάρχει μεγάλο ενδεχόμενο καταστροφής του υδραυλικού συστήματος πέδησης .

3)      Δεν πρέπει να αναμειχτούν η να συμπληρωθούν  με άλλα υγρά ( DOT3  DOT4 DOT 5,1 ) παρά μόνο με τα ίδια DOT 5 .

4)      Είναι τα ακριβότερα στην αγορά .

DOT 5,1 : εδώ χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή διότι Δεν πρέπει να τα συγχέουμε  σαν εξέλιξη του DOT 5 καθώς δεν περιέχουν σιλικόνη αλλά είναι εξέλιξη του  DOT 4  και μερικοί κατασκευαστές τα ονομάζουν και DOT 4 SUPER.

Όπως καταλάβατε ελπίζω μέχρι εδώ  , πρέπει να προσέχουμε ώστε το σημείο βρασμού των υγρών να μην πέφτει κάτω των 140^ο C επειδή αυτό θα σήμαινε ότι η περιεκτικότητα σε υγρασία είναι εκτός των επιτρεπτών ορίων  με σημαντική επίπτωση στην οξείδωση στα  μεταλλικά μέρη του συστήματος πέδησης (αντλία –σωληνώσεις-δαγκάνες –κυλιδράκια , αλλά και μονάδα ABS ) και σε ενδεχόμενα επόμενα φρεναρίσματα πανικού η κινδύνου η πέδηση θα ήταν ανεπαρκής . .

Έτσι η τακτική αντικατάσταση των υγρών φρένων κάθε δυο έτη για αυτοκίνητα που έχουν υγρά DOT 3 και κάθε ένα έτος για τα αυτοκίνητα που έχουν  DOT 4 είναι αν όχι επιτακτική τουλάχιστον αναγκαία .

Σε κάθε συντήρηση ( service ) είναι απαραίτητος ο έλεγχος και η μέτρηση της θερμοκρασιακής αντοχής των υγρών φρένων  με τα κατάλληλα ειδικά όργανα μέτρησης  .

Κάτι που παρέλειψα είναι ότι τα υγρά φρένων  επειδή είναι υγροσκοπικά (απορροφούν υγρασία από τον αέρα)  τρελαίνονται  !!! από την χαρά τους όταν πηγαίνουμε το αυτοκίνητο μας στο πλυντήριο για πλύσιμο στην μηχανή .

Επίσης   όλα τα άλλα υγρά φρένων είναι διαβρωτικά  και καυστικά και πρέπει να δίνετε ιδιαίτερη προσοχή  να μην πέσουν στα  χρώματα του αυτοκινήτου και στα χέρια μας .

<< Στα παραπάνω αναγραφόμενα απαγορεύεται η αναδημοσίευση τους χωρίς την άδεια μου >>

Να είστε καλά

Χρήστος Μαραγκός

6/3/2011

Η άποψη μου για τα λάδια που χρησιμοποιούνται στα αυτοκίνητα μας .

Την ανάρτηση αυτή την κάνω μετά από απαίτηση αρκετών φίλων μου οι οποίοι με παρακίνησαν να αναφερθώ στο θέμα λάδια αυτοκίνητων και είναι προσωπική άποψη μετά από την μακρόχρονη εμπειρία μου σαν μηχανικός αυτοκινήτων .

Στην διάρκεια των επισκευών σε αρκετούς κινητήρες αυτοκινήτων , είδα κατάλοιπα στα κάρτερ αλλά και στα τοιχώματα των κινητήρων όπως καρβουνίλες , μαύρη βλέννα και λάσπη που μου προκάλεσε το ενδιαφέρον να μάθω την αιτία της δημιουργίας των .

Έτσι ψάχνοντας τις αιτίες δημιουργίας της καρβουνίλας της μαύρης βλέννας αλλά και της λάσπης , κατέληξα στο συμπέρασμα ότι λάδια που δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές που ορίζει ο κατασκευαστής για τις θερμοκρασίες που κινείται επί το πλείστον το αυτοκίνητο , είναι η κυριότερη αιτία .

Το φαινόμενο αυτό ( καρβουνίλα –μαύρη βλέννα –λάσπη ) εμφανιζόταν παλαιότερα στην δεκαετία του 80 γιατί τότε αυξήθηκαν οι θερμοκρασίες λειτουργίας των νέων κινητήρων που παρουσιάστηκαν (16βαλβιδοι-τουρμπο) και αφορούσαν επί το πλείστον ορυκτά λάδια .
Όμως και σήμερα παρόλο που οι κατασκευαστές έχουν βελτιώσει κατά πολύ την ποιότητα των λαδιών και επί το πλείστον δεν χρησιμοποιούνται ορυκτά λάδια , κατά διαστήματα βλέπω φαινόμενα επανάληψης της μαύρης βλέννας και της λάσπης .

Για τον λόγο αυτόν πρώτα θα αναφερθώ στο τι πρέπει να ξέρουμε για τα λάδια που χρησιμοποιούμε στον κινητήρα του αυτοκίνητου μας ,ώστε να χρησιμοποιούμε το σωστό για τις θερμοκρασίες περιβάλοντος λάδι .

Το λάδι του κινητήρα πρέπει :

   Α ) να παρεμβάλλεται μεταξύ των μεταλλικών εξαρτημάτων και να ελαχιστοποιεί την μεταξύ των τριβή λιπαίνοντας τα .
   Β ) να μεταφέρει την θερμότητα από τα δύσκολα σημεία και εξαρτήματα (έμβολα) τα οποία δεν έχουν άλλον τρόπο απαγωγής της θερμοκρασίας που δημιουργείται από την καύση .
   Γ ) να έχει την ικανότητα της απομάκρυνσης (απορρύπανσης) και παράλληλα της συγκράτησης (δέσμευσης) των υποπροϊόντων της καύσης (οξείδια πυριτίου -οξέα-ρινίσματα ).
  Δ ) να αποτρέπει την εσωτερική οξείδωση των μετάλλων δημιουργώντας ένα ρευστό φιλμ στις επιφάνειες τους .
  Ε ) να διατηρείτε λεπτόρρευστο στις χαμηλές εξωτερικές θερμοκρασίες (χειμώνας ) και να μην χάνει την ρευστότητα του (διασπάται ) στις υψηλές θερμοκρασίες και πιέσεις .
 ΣΤ) να συμβάλει στην οικονομία καύσιμου.

Όλα τα παραπάνω αναγράφονται κωδικοποιημένα στις συσκευασίες των λιπαντικών και μπορούμε να τα διαβάσουμε ακολουθώντας τον παρακάτω πίνακα και στο σχέδιο τις θερμοκρασίες που λειτουργεί ο κινητήρας του αυτοκινήτου μας

Ας πάρουμε για παράδειγμα τον τύπο 10W/40

Όσο μικρότερος είναι ο αριθμός πριν από το ( W ) που σημαίνει χειμώνας ,τόσο μεγαλύτερη είναι η αντοχή του λαδιού σε θερμοκρασίες κάτω του (0) μηδενός .
Στις θερμοκρασίες αυτές το λάδι παραμένει ρευστό και είναι ευκολότερη η εκκίνηση του κινητήρα η σωστή λίπανση του.

Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός μετά το ( W ) τόσο μεγαλύτερη είναι η αντοχή του λαδιού σε υψηλές θερμοκρασίες .

Εκτός όμως από αυτό το γνώρισμα της θερμοκρασιακής αντοχής για τα λάδια υπάρχουν και κάποια άλλα , τα οποία αναγράφονται στις συσκευασίες και είναι βασικά , καθώς αναφέρονται στις προδιαγραφές που ορίζει ο εκάστοτε κατασκευαστής και πιστοποιούν το API (American Petroleum Institute ) και η ΑCEA (Association des Constructers Europeens d’Automobiles) η ονομαζόμενη παλαιότερα CCMC .

Tα πρότυπα API χαρακτηρίζουν ένα λάδι κατάλληλο για βενζινοκινητήρα με το γράμμα ( S ) ακολουθούμενο από ένα δεύτερο γράμμα με το ( Μ ) να βρίσκεται σήμερα στην υψηλότερη βαθμίδα ( π.χ SD , SE , SF , SG , SH ,SJ , SL , SM ) και ένα λάδι κατάλληλο για πετρελαιοκινητήρα με το γράμμα ( C ) ακολουθούμενο από ένα δεύτερο γράμμα με το ( J ) να βρίσκεται σήμερα στην υψηλότερη βαθμίδα (π.χ CC , CD , CE , CF , CG , CH , CI-4 , CJ-4 , )

Τα πρότυπα ΑCEA χαρακτηρίζουν ένα λάδι κατάλληλο για βενζινοκινητήρες με το γράμμα ( Α ) ακολουθούμενο από έναν αριθμό ( π.χ Α1 , Α2 , Α3 , Α4 , Α5) και ένα λάδι κατάλληλο για πετρελαιοκινητήρες με το γράμμα ( Β ) ακολουθούμενο από ένα αριθμό (π.χ Β1 , Β2 , Β3 , Β4 , Β5 )

Πολλοί κατασκευαστές χρησιμοποιούν τις δικές τους προδιαγραφές π.χ Mercedes 22931/51 , BMW longlife 04 , VW 507 00 κ.τ.λ.π

Εν κατακλειδι πρέπει να σημειώσω ότι στα λάδια συνήθως ακολουθείται το εξής

 Το περιεχόμενο είναι ανεξάρτητο από το περιτύλιγμα .

Με άλλα λόγια όμορφα δοχεία λαδιού και φανταχτερές διαφημίσεις δεν είναι τα κριτήρια επιλογής ενός λαδιού για τον κινητήρα του αυτοκίνητου μας , αλλά η γνώση γύρω από τις ικανότητες του λαδιού που θα χρησιμοποιήσουμε , ακόμα και αν αυτό δεν είναι ακουστό στην τοπική αγορά .
Το κυριότερο που πρέπει να βλέπουμε πάνω στην συσκευασία του λαδιού εκτός από τα χαρακτηριστικά που ποιο πάνω ανέφερα είναι και η σφραγίδα πιστοποίησης

Τα παραπάνω αναγραφόμενα μου είναι προσωπική άποψη μετά από μακρόχρονη εμπειρία πάνω στην μηχανολογία μηχανών αυτοκινήτων και δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση τους χωρίς την έγγραφη άδεια μου .

Χρήστος Μαραγκός

27/2/2011